Mayoz Bölünme

HÜCRE BÖLÜNMELERİ #5
MAYOZ BÖLÜNME

Mayoz Bölünme;

Mayoz I
2n = 4 hücre için

İNTERFAZ

→ DNA kendini eşler
→ Hücre bölünmesi için gerekli hazırlıklar yapılır

PROFAZ I

→ Mayozun en uzun evresidir.
→ Çekirdek zarı ve çekirdekçik kaybolur.
→ Kromatin iplikler kromozoma dönüşür.
→ Sentrozomlar zıt kutuplara gider, iğ iplikleri oluşur.
→ Homolog kromozom çiftinin bir araya gelmesiyle tetratlar oluşur (1 tetrat = 2 kromozom).
→ Tetratlar oluşurken kiazma adı verilen bölgelerden birbirlerine dokunurlar. Kromatitlerin kiazma bölgelerinden birbirine sarılması sinapsis adını alır.
→ Sinapsis sırasında homolog kromozomların kardeş olmayan kromatitleri arasında parça değişimi olursa buna cross over denir.

METAFAZ I

→ Bu evrede ekvatoral düzlemde üst üste çift sıra halinde dizilirler.

İPMAT (şifre videoda)

ANAFAZ I

→ Homolog kromozomlar RASTGELE birbirinden ayrılırlar. Bu kalıtsal çeşitliliği sağlar.
→ Homolog kromozomların ayrılmasıyla kromozom sayısı yarıya iner.

TELOFAZ I

→ Çekirdekçik ve çekirdek zarı tekrar oluşur.
→ Sitoplazma bölünür (Eşit bölünmeyebilir).
→ Her kutupta aynı sayıda kromozom bulunur.
→ n kromozomlu 2 hücre oluşur.

Mayoz II 

→ Mitozun Aynısıdır (interfaz yok).
→ ! Mayoz II’de interfaz evresi yoktur.

PROFAZ II

→ Çok kısa sürer.
→ Öncesinde DNA eşlemesi yoktur.
→ Çekirdek zarı erir.
→ İp iplikleri oluşur.

METAFAZ II

→ Haploit kromozomlar ekvatoral düzlemde tek sıra halinde dizilirler.

ANAFAZ II

→ İğ ipliklerinin kısalmasıyla kardeş kromatitler ayrılır.
→ Geçici olarak kromozom sayısı iki katına çıkar.

TELOFAZ II

→ Çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşur.
→ Sitoplazma bölünür (Eşit bölünmeyebilir).
→ Sonuçta n kromozomlu 4 hücre oluşur.
→ Mayoz bölünme sonucunda 3 çekirdek, 3 sitoplazma bölünmesi gerçekleşir.

✩✩✩ Mayoz Sonucunda Oluşan Hücrelerin;
→ DNA niteliği ve niceliği
→ Farklı eşeyler ise eşey kromozomları FARKLI OLABİLİR !!!
→ Sitoplazma hacim ve kütleleri

BUNLARI BİL
→ Mitozon Anafazı ve Mayozun Anafaz II’sinde kardeş kromatitler ayrılır.
→ Mayoz I Anafaz I’inde homolog kromozomlar ayrılır.

! Cross over kalıtsal çeşitliliği sağlar. Her mayozda olmak zorunda değildir.

DİKKAT! Cross over ile kromozomdaki nükleotid dizilimi değişirken, genin nükleotid dizilimi değişmez. Yani türde, yeni bir özellik ortaya çıkmaz. Var olan kombinasyon artar.

⇒ Tetrat
⇒ Sinapsis
⇒ Cross over
gibi olaylar Mayoz I Profaz I’de gerçekleşir.

Mayoz Bölünme konusundan sonraki konu Eşeyli Üreme dir.
Youtube deki Mayoz Bölünme videoma buradan gidebilirsiniz.