EKOSİSTEM EKOLOJİSİ #5
MADDE VE ENERJİ AKIŞI
Madde ve Enerji Akışı;
Güneş
↓
Üreticiler → ısı
↓
Birincil Tüketiciler → ısı
↓
İkincil Tüketiciler → ısı
↓
Üçüncül Tüketiciler → ısı
↓
Ayrıştırıcılar
⇒ Ekosistemde madde ve enerji akışının dengeli ve düzenli olması üretici, tüketici ve ayrıştırıcı canlılar ila sağlanır.
! Beslenme basamağından diğerine besin akışı sırasında her basamakta toplam biyokütle ve depolanan enerji miktarı azalır.
⇒ Üreticiler güneş enerjisini kullanarak besin sentezler. Üreticiler ile beslenen 1’incil tüketiciler besin ve enerji elde eder. Bu şekilde 2’nciller 1’incilleri, 3’üncüller de 2’ncilleri kullanır. Döngüdeki tüm canlıların atıkları ve ölü kalıntıları ayrıştırıcılar tarafından tekrar döngüye kazandırılır.
Besin ve enerjinin üreticilerden tüketicilere doğru iletilmesine BESİN ZİNCİRİ denir.
Besin zincirinde beslenme ilişkilerini göstere her basamağa TROFİK DÜZEY denir.
III’üncül Tüketiciler → 4. Trofik Düzey
II’ncil Tüketiciler → 3. Trofik Düzey
I’incil Tüketiciler → 2. Trofik Düzey
Üreticiler → 1. Trofik Düzey
(detaylar ve örnekler videoda)
✩ Besin piramidinde üreticinden son tüketiciye doğru gidildikçe;
• Birey Sayısı
• Biyokütle
• Aktarılan Enerji
AZALIR
• Enerji Kaybı
• Zehirli Madde Birikimi
• Genellikle Vücut Büyüklüğü
ARTAR
! BİLMEZSEN OLMAZ !
✩ Besin piramidinde her trofik düzeyde enerjinin %10’u bir üst basamağa aktarılır. Enerjinin akışı da tek yönlü (üreticiden -> tüketiciye) gerçekleşir.
(detaylar ve örnekler videoda)
✩ Her beslenme basamağındaki canlıların toplam organik madde ağırlığına BİYOKÜTLE denir. biyokütlenin yukarı doğru çıkıldıkça azalmasının nedeni metabolik faaliyetler ile enerji dönüşümleridir.
✩ Ekosisteme dışarıdan giren yabancı türlerin bazıları hızla çoğalarak geniş yayılış gösterir. Bunlara İSTİLACI TÜR denir.
(detaylar ve örnekler videoda)
✩ Besin ağında bulunan ve tüm ekosistem üzerinde etkili olan türlere KİLİT TAŞI tür denir. Bu türlerden herhangi birinin yok olması tüm basamakları olumsuz yönde etkiler.
Madde ve Enerji Akışı konusundan sonraki konu Madde Döngüleri dir.
Youtube deki Madde ve Enerji Akışı videoma buradan gidebilirsiniz.