GENDEN PROTEİNE #3
DNA’NIN KENDİNİ EŞLEMESİ (REPLİKASYON)

DNA’nın Kendini Eşlemesi (Replikasyon);

DNA Replikasyonu

→ DNA’nın eşlenerek bir kopyasının oluşturulması olayıdır.
→ DNA molekülü hücre bölünmesi öncesi kendini eşler. =>
→ Böylece kalıtsal bilgi yavru hücrelere eşit şekilde aktarılır.
→ Her canlı DNA replikasyonu yapar ancak her canlı hücre DNA replikasyonu yapamaz.

Prokasyot ve ökaryot hücrelerde gerçekleşen replikasyon karşılaştırması

PROKASYOT HÜCRE

→ Halkasal DNA bulunur.
→ DNA polimeraz enzimi hızlı çalışır.
→ Bir tane replikasyon orijini vardır.

ÖKARYOT HÜCRE

→ Doğrusal DNA bulunur.
→ DNA polimeraz enzimi yavaş çalışır.
→ Çok sayıda replikasyon orijini vardır.

BİYOLOJİ ŞİFRE ! (ÖRNEK)
K as
A lyuvar
R etina
S inir
(ayrıntılar ve detaylar videoda, betulbiyoloji.com)

DNA kendini yarı korunumlu eşler.
→ DNA molekülünün; her biri bir eski iplik, bir de yeni sentezlenmiş iplikten oluşur. Bu olaya yarı korunumlu eşleme adı verilir. =>
→ Bu eşleme durumu iki bilim insanının yaptığı deneylerle açıklanmıştır: ->

Yarı korunumlu eşleme
(ayrıntılar, çizimler ve detaylar videoda, betulbiyoloji.com)

Replikasyon Aşamaları !

DNA’nın kendini eşleyebilmesi için gerekli olan enzimler:
→ DNA polimeraz
→ DNA ligaz
→ Helikaz

1) Replikasyon orijini (başlangıç noktası) ile eşleme noktası belirlendikten sonra helikaz enzimiyle iki zincir ayrılır (Bu olayda ATP harcanır).
2) Açılan zincir üzerinde DNA polimeraz enzimi gelir ve eski zincirin yanına 5^ı → 3^ı ne doğru olacak şekilde nükleotit eklemeye başlar.
! DNA iplikleri birbirine antiparalel olduğu için 5^ı karşısına 3^ı gelmeli, 3^ı ucuna 5^ı ucu gelmelidir. DNA polimeraz enzimi 5’ -> 3’ doğrultusunda kesintisiz olarak devam ederken, 3^ı → 5^ı doğrultusunda kesintili olur. bu kesinti bölgelerine okazaki parçaları adı verilir.
3) Kesintili olan bu bölgelere Ligaz enzimi gelir ve kesintili kısım arası doldurularak tek zincir haline gelir (Bu olayda ATP harcanır). Tam zincir oluşumu tamamlandığında DNA eşlemesi tamamlanmış olur.

→ Replikasyon orijini
→ Replikasyon çatalı
→ Okozaki parçaları
(ayrıntılar, çizimler ve detaylar videoda, betulbiyoloji.com)

DNA’nın Kendini Eşlemesi (Replikasyon) konusundan sonraki konu Genetik Şifre ve Protein Sentezi dir.
Youtube deki DNA’nın Kendini Eşlemesi (Replikasyon) videoma buradan gidebilirsiniz.