Proteinler

Proteinler

Proteinler konu anlatımı;

Canlıların yapısında en fazla bulunan organik maddedir.
Yapısında C, H, O, N elementlerinin yanında P ve S elementleri de bulunabilir.
Peptid bağı ile bağlanırlar.
Monometi aminoasittir.
Yapıcı, onarıcı, düzenleyici ve enerji vericidir.
Sindirilmeden hücre zarından geçemezler.
! Polimerdir.

DNA’dan şifre alınarak ribozomda sentezlenirler
→ Bu nedenle protein sentezi yapmak canlıların ortak özelliğidir.
Doğada 20 çeşit aminoasit bulunur. Bitkiler bu tüm aminoasitleri sentezleyebilirken, hayvanlar bazılarını dışarıdan hazır olarak alırlar. Bunlara temel = esansiyel aminoasitler denir.
Aynı türden olan canlılarda protein benzerlik oranı yüksektir.

n (aminoasit) → Protein + (n – 1) H2 (→Dehidrasyon – Hidroliz←)

Proteinlerin yapısı;

Yüksek sıcaklık
Tuz derişimi
Radyasyon
Kuvvetli asit ve baz
gibi nedenlerle bozulabilir. Bu olaya denatürasyon denir.

! Denatüre olmuş bir proteinin; aminoasitleri arasındaki peptid bağları korunur, ancak proteinin üç boyutlu yapısı bozulur. İşlev yapamaz hale gelir.

Denatüre olmuş bazı proteinler eski haline dönebilir. Bu olaya renatürasyon denir. Kıvırcık saçın düzleştirdikten belli bir süre sonra eski haline gelmesi örnek verilebilir.

Proteinlerin birbirinden farklı olmasını;
Aminoasit sayısı
Aminoasit dizilişi
Aminoasit çeşidir belirler.

Protein yapılı maddeler

Antikor (savunma proteini)
İnsülin – glukagon (hormon)
Enzimler (tepkimeleri hızlandırırlar)
Hemoglobin (solunum gazı taşıyan kan proteini)
Saç, tırnak, boynuz, tüy
Aktin – miyozin (kas proteinleri)
Kollajenler (kemik, kıkırdak ve eklemlerin yapısına katılır.)
Fibrinojen (kan pıhtılaşmasında görevli)

! Vücuda gerektiği kadar protein alınmadığında; büyüme yavaşlar, halsizlik, saç dökülmesi, ödem gibi birçok hastalıklar ortaya çıkar.

Proteinler konu anlatımı den sonraki konu Enzimler dir.
Youtube deki Proteinler konu anlatımı videoma buradan gidebilirsiniz.